CÁCH BỐ TRÍ CẦU THANG TRONG NHÀ HỢP CÔNG NĂNG PHONG THỦY
Cầu thang không đơn thuần là lối dẫn lên các tầng cao trong nhà, cầu thang còn góp phần tạo nên nét đẹp nội thất và đóng vai trò quyết định cho sinh khí trong ngôi nhà. Do đó, cầu thang phải được thiết kế sao cho rộng rãi, thông thoáng và không bị gò bó. Cầu thang được xem như một con đường nối giữa không gian sàn nhà và tầng trên. Do đó cách bố trí cầu thang trong nhà thiết kế là vấn đề được đặt ra là lựa chọn các thiết kế cầu thang đẹp, phù hợp để làm nổi bật lên điểm nhấn cho căn nhà để không gian sống của gia đình bạn có thể hoàn hảo nhất.
1. Tính an toàn.
- Nguyên tắc đầu tiên trong việc thiết kế cầu thang để đảm bảo an toàn cho người sử dụng là chiều cao của bậc thang cũng như chiều rộng cầu thang phải theo đúng yêu cầu khi thiết kế. Theo như tiêu chuẩn áp dụng cho nhà của người Việt Nam, thì độ rộng trung bình của cầu thang thường được bố trí là từ 75 – 120 cm và chiều cao của cả cầu thang là 16-19cm. Đối với các bậc thang thì độ rộng trung bình của một bậc là 24 – 27 cm. Đối với những công trình cao cấp hoặc biệt thự, độ rộng của cầu thang có thể từ 1,5m trở lên. Với kích thước tiêu chuẩn đó, cầu thang sẽ không quá dốc và hẹp, người đi lại sẽ thoải mái, không bị mất sức. Chiều cao của lan can được tính từ trung tâm của mặt bậc thang đến mặt trên của tay vịn, kích thước chuẩn khoảng 90cm.
- Chiếu nghỉ, theo đúng như tên gọi của nó, là nơi nghỉ chân tạm thời khi đang đi cầu thang. Trong thiết kế kiến trúc, chiều rộng của chiếu nghỉ không được nhỏ hơn chiều rộng của thân thang, đồng thời phải hợp lý, thuận tiện cho việc đi lại. Chiếu nghỉ thường được bày trí ở khoảng giữa của số bậc tức là khoảng bậc thứ 13 đến 15. Khoảng trống này tạo cho người đi lại có cảm giác dễ chịu và cũng phù hợp với tiêu chuẩn thiết kế cầu thang. Đối với những cầu thang dành cho nhà có diện tích nhỏ bạn có thể tùy chỉnh vị trí của chiếu nghỉ cho phù hợp, nhưng cần chú ý nên đặt chiếu nghỉ ở những bậc lẻ.
- Ngoài ra, trong kiến trúc nhà ở hiện đại, kiến trúc sư thường thiết kế cầu thang kết hợp cùng giếng trời làm cho cầu thang thêm thoáng mát, rộng rãi và sáng sủa hơn…Điều này không chỉ giúp làm đẹp thêm ngôi nhà mà còn khiến khí lưu thông từ tầng một lên các tầng trên trong nhà được thông suốt. Kết hợp giếng trời và cầu thang.
2. Tiết kiệm không gian.
- Với những ngôi nhà nhỏ hẹp, bạn nên nhờ kiến trúc sư tư vấn thiết kế những chiếc cầu thang nhỏ gọn theo dạng góc hoặc xoắn ốc để tiết kiệm tối đa diện tích sàn. Để tiết kiệm diện tích, phần không gian dưới gầm cầu thang cũng có thể được tận dụng để kê kệ tủ, giá sách… giúp tiết kiệm diện tích tối đa cho không gian sống của bạn.
- Đa số các gia đình thường sử dụng gầm cầu thang làm nhà vệ sinh, nơi chứa đồ, đặt giá sách, kệ tivi… để sử dụng hết khoảng gian thường được coi là không gian chết này. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể biến khoảng không gian này thành một điểm nhấn thú vị trong nhà. Một vườn khô nhỏ xinh trải sỏi trắng kết hợp với những bát hoa nhỏ sẽ khiến khu vực gầm cầu thang của nhà bạn thêm sống động và tràn đầy sức sống. Cũng với cách trang trí như khu vườn khô nhỏ xinh này, bạn có thể bố trí những bát hoa hoặc chậu cây nhỏ; những con giống bằng sành, sứ, gỗ… theo dọc lối lên của mỗi bậc cầu thang, làm tôn thêm nét duyên dáng của những đường cong trên chiếc cầu thang của gia đình.
3. Vấn về về số bậc của cầu thang? Chọn số bậc thang theo phong thủy.
- Người Việt từ xưa đến nay đều chịu sự ảnh hưởng mạnh mẽ của tư tưởng Phật giáo trong mọi vấn đề của cuộc sống. Việc chọn lựa số bậc của cầu thang cũng phải đảm bảo theo nguyên tắc đó, số bậc của mỗi tầng, cũng như của toàn thang, tính từ bậc thứ nhất đến bậc kết thúc phải rơi vào cung “Sinh” trong vòng tuần hoàn “Sinh”, “Lão”, “Bệnh”, “Tử”. Từ đó, tổng số bậc cầu thang thường là bậc lẻ điều này không chỉ đảm bảo thuận tiện về sinh hoạt mà khiến cho chúng ta có cảm giác thư thái, thoải mái trong ngôi nhà của mình.
- Số lượng bậc thang được tính từ bậc thứ nhất cho tới điểm kết thúc (chiếu tới, hành lang). Nếu có chiếu nghỉ thì chiếu nghỉ được tính như một bậc thang bình thường. Số lượng bậc thang được nhiều hay ít tùy theo không gian của từng nhà, tuy nhiên, vẫn phải đảm bảo số bậc theo quan niệm cổ truyền: sinh, lão, bệnh, tử. Như vậy, số bậc thang phải chia hết cho 4 và cộng thêm 1 hoặc 2. (Ví dụ: cầu thang thường gồm 17, 18 bậc hoặc 21, 22 bậc). Trong hầu hết kiến trúc nhà ở hiện nay, độ rộng của cầu thang thường từ 0,9 m đến khoảng 1,2 m
4. Vị trí hợp lý đặt cầu thang
- Không chỉ tạo lối lên tầng, cầu thang còn được thiết kế nhằm tạo dáng cho căn nhà. Cầu thang là một trong những chi tiết quan trọng góp phần làm tăng thêm vẻ đẹp nội thất của mỗi ngôi nhà. Độ dốc của cầu thang quyết định bởi tỷ lệ chiều cao và chiều rộng của bậc thang, có quan hệ mật thiết với khoảng rộng của bước đi, được tính bằng công thức 2h + b = 600 mm (trong đó h là chiều cao bậc thang; b là chiều rộng bậc thang). Trong các công trình kiến trúc hiện nay, độ cao của bậc thang trong nhà thường từ 150 đến 180 mm và chiều rộng tương ứng từ 240 đến 300 mm. Chiều rộng của chiếu nghỉ không được bé hơn chiều rộng của thân thang, đồng thời phải thuận tiện trong quá trình vận chuyển.
- Dựa vào hình dáng, có thể chia làm hai loại cầu thang chính là cầu thang thẳng và cầu thang tròn. Lựa chọn kiểu thang nào tùy thuộc vào vị trí và thế đất của ngôi nhà. Thang thẳng thiết kế đơn giản nhưng chiếm khá nhiều diện tích và khó sắp đặt. Thang thẳng có thể là thang đổi chiều 180 độ hoặc thang hình chữ L đổi chiều 90 độ ở phần chiếu nghỉ.
- Cầu thang thẳng được hiểu là kiểu thang một đợt, hai đợt hay ba đợt, giữa mỗi đợt có bố trí chiếu nghỉ hợp lý. Bên cạnh đó, ngay đầu cầu thang mỗi tầng phải bố trí các hành lang giao thông, vì thế kiểu cầu thang này thường chiếm nhiều diện tích và tạo ra nhiều khoảng không gian tối.
- Cầu thang được tạo ra một tư thế khoẻ mạnh, vững chắc và duyên dáng. Vì cầu thang đảm bảo giao thông theo chiều đứng nên vị trí của thang phải được bố trí để đảm bảo và liên hệ với các không gian chức năng từ thang đế để từ đó có sự liên hệ với các tầng. Do đó, cầu thang nên được thiết kế ở vị trí trung tâm của ngôi nhà là tốt nhất.
- Cầu thang theo quan niệm phong thủy chính là điểm khởi đầu dẫn luồng khí trong lành đến các phòng sinh hoạt của toàn ngôi nhà. Vì thế điểm khởi đầu của cầu thang trong nhà phải sáng sủa, thông thoáng, và được đặt vào cung “lành”, hướng tốt. Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà vị trí của cầu thang được bố trí một cách khác nhau. Cầu thang được xem là hợp cách khi nó dựa vào vách trái (vách Thanh Long) của ngôi nhà. Vách này phải đủ sáng để tạo khí lực. Theo quan niệm của người xưa, cầu thang sẽ tốt nhất nếu được uốn lượn hình long bàng (rồng cuộn).Từ bên trái ngôi nhà, cầu thang có thể bẻ hình chữ L để đi lên trên. Nếu nhà nhiều tầng, trật tự bố trí và vị trí cầu thang của mỗi tầng không được thay đổi, phải tuân thủ từ tầng 1.
- Những điều nên tránh khi thiết kế cầu thang:
- Cầu thang không nên đi thẳng ra hướng cửa chính.
- Cầu thang không nên hướng thẳng vào bếp dù ở tầng nào.
- Cầu thang không nên đi thẳng vào cửa nhà vệ sinh.
- Cầu thang không đặt ở trung cung.
- Hạn chế bố trí cầu thang trước mặt tiền nhà.